Als mensen bewust worden uitgesloten van arbeidsparticipatie op basis van sekse, leeftijd, cultuur, seksuele voorkeur, geloof of afkomst, spreek je van discriminatie.  Discriminatie op basis van ‘gender’ komt het meest voor in de kledingindustrie. Vrouwen hebben in landen als Pakistan, India, Bangladesh of Indonesië beduidend minder rechten dan mannen. In een industrie waarin voornamelijk vrouwen werken, leidt dat soms tot schrijnende situaties en misbruik. Ook het uitsluiten van Dalits, kastelozen in India, is een vorm van discriminatie in de textielsector.

Ideaal gesproken moet het niet uitmaken of iemand vrouw, homoseksueel of van bepaalde etnische afkomst is. Het gaat erom dat iemand de vaardigheden heeft die nodig zijn voor de functie. In opkomende economieën als India en Bangladesh vinden veel vrouwen momenteel werk in de textielsector. Dat is goed, want het is de eerste generatie vrouwen die een eigen inkomen en daardoor meer zelfstandigheid verwerft.

VEEL WERKZAME VROUWEN, WEINIG RECHTEN

De keerzijde is dat er vaak nog weinig ervaring is met gelijk belonen of met het in balans brengen van werk en gezin. Praktische zaken rondom kinderopvang, vrouwenhygiëne en woon-werkverkeer zijn bijvoorbeeld nog onvoldoende geregeld. Ook neemt met meer vrouwen op de werkvloer seksuele intimidatie toe. Het is niet gebruikelijk dat dit met werkgevers wordt besproken of dat er serieus wordt geluisterd.

Lokale ondernemers kunnen met relatief eenvoudige maatregelen zorgen voor meer veiligheid voor vrouwen op het werk. Bijvoorbeeld door te zorgen voor gescheiden sanitaire voorzieningen en vervoer van en naar huis. Ook maatregelen rondom zwangerschap en kinderopvang zijn belangrijk of het oprichten van een vrouwenvertegenwoordiging in de fabriek met een goede woordvoerster. Global Compact zette een aantal van die maatregelen op een rij.

Je kunt het gesprek aangaan met je businesspartner en uitleggen dat je in Nederland aansprakelijk bent hiervoor en dat het een gezamenlijke verantwoordelijkheid is. Nog beter is het om aan te tonen dat vrouwen vaak heel goede managers zijn en meer dan hun mannelijke collega’s de productiviteit laten stijgen en het ziekteverzuim doen dalen.

VROUWENRECHTEN ZIJN EEN BUSINESSKANS (ZEGT MCKINSEY)

Dat ‘gendergelijkheid’ een businesskans is, zegt ook McKinsey. Volgens onderzoek kan gelijkheid tussen man en vrouw jaarlijks tussen de 12 en 28 biljoen dollar toevoegen aan de wereldeconomie. VN-ambassadrice Emma Watson laat modeontwerpers aan het woord die het belang zien van gelijke kansen.

In het kledingconvenant streven partijen er naar om discriminatie in de productieketen uit te bannen en samen met hun businesspartners maatregelen te nemen voor gelijke beloning van vrouwen en minderheden. Met gelijke kansen op senior- en leidinggevende posities. Dat afspraken hierover worden vastgelegd in het leveringscontract en in het bedrijfsbeleid van de leverancier. Belangrijk daarbij is dat dit beleid wordt gedeeld met alle werknemers, vooral ook de mannelijke. En het betekent dat je samenwerkt in keteninitiatieven en met lokale maatschappelijke organisaties gespecialiseerd in de bestrijding van discriminatie.

Welke goede voorbeelden er zijn lees je hier.

SAMEN STERK (KETENINITIATIEVEN)

• Alle bekende keteninitiatieven hebben informatie en praktische adviezen om discriminatie op de werkvloer tegen te gaan. Check de FWF; SA8000; BSCI, ETI en Fairtrade International. FWF heeft een programma ter bestrijding van geweld tegen vrouwen.
• Lokale vakbonden zijn vaak goed geïnformeerd over discriminatie en vrouwenrechten in eigen land. Ze hebben vaak een partnerschap met FNV of CNV die je verder kan helpen met contacten.

INITIATIEVEN VAN MODEMERKEN

• AF Textiles en JJH Textiles hebben in Bangladesh een fabriek uitgerust met vrouwelijk middelmanagement en daarmee de productiviteit verhoogd en het ziekteverzuim verlaagd.
• Het Zweedse merk Odd Molly werd in 2015 nummer 1 op de Allbright’s lijst van ‘gender-equal’ bedrijven. Hun missie is om vrouwen en meiden te inspireren om rolpatronen te doorbreken en om je eigen dromen te volgen.
• Contintental Clothing is een merk dat zo’n beetje alle convenantthema’s adresseert en er ook een business uit haalt. Anti-discriminatie is er een van. Ze leveren naast hun private label ook aan de textieldrukbranche, waardoor ook merchandising van bijvoorbeeld popbands een stuk mens- en milieuvriendelijker wordt.
• Een soortgelijk merk met een totaal aanpak is het Nederlands-Afrikaanse Rhumaa.
• Het Belgische Carpet of Life geeft oude kleding een tweede leven door er een tapijt van te laten weven. Dit gebeurt in een door vrouwen geleide fabriek in het zuiden van Marokko. Het creëert een bron van inkomsten voor de lokale bevolking en zorgt ervoor dat het culturele verleden van de regio behouden blijft.

DIRECT AAN DE SLAG

• Check de risico’s in je productieketen op mvorisicochecker.nl of de human rights checker.
• De Gender Equity Seal is een certificeringsysteem en standaard. Hiermee wordt gemeten in hoeverre het handelen van het bedrijf rekening houdt met sekseverschillen.
• Verder lezen kan met de dossiers Discriminatie of een blog over discriminatie op de werkvloer.
• Hivos heeft een dossier over ‘sexual rights and diversity’.
• CNV heeft een rapport gepubliceerd over uitbuiting van vrouwen op de werkvloer, inclusief aanbevelingen.
• In Nederland is er ook een Dutch Gender Platform actief met informatie.
• Wil je mee op handelsmissie met de minister? Dan krijgen vrouwen 50% korting op de deelnamekosten.

ZIJ DOEN AL MEE

Lijst van bedrijven die het Convenant Duurzame Kleding en Textiel hebben getekend.

Ik meld me aan voor het Convenant Duurzame Kleding!

Dit is het 8ste artikel in een reeks van 9 verhalen over het Convenant Duurzame Kleding. Het 1ste stuk ging over dierenwelzijn, het 2de over chemicaliën, het 3de over circulaire mode, het 4de over veiligheid op de werkvloer, het 5de over leefbaar loon, het 6de over kinderarbeid en het 7de over gedwongen arbeid.

_{Fotocredit: UN Women Asia (CC BY-NC-ND 2.0)}

Over de auteur

Michiel van Yperen is netwerkmanager Textiel bij MVO Nederland . Sinds 2007 werkt Michiel bij MVO Nederland als senior projectmanager Internationaal MVO. Vóór MVO Nederland was hij betrokken bij MVO-verbeterprojecten in de textielsector in China en was mede-auteur van de MVO-toolkit China. In China is zijn MVO passie ontstaan omdat de Chinezen bij uitstek MVO vanuit de business case benaderen en de P van profit voorop zetten. Naast China heeft Michiel milieuprojecten bij bedrijven uitgevoerd in ondermeer Mongolië, Chili, Costa Rica en de VS.