Mensen reageren op kleur. Mensen hebben gevoelens bij kleur, voelen zich behaaglijk of vervelend bij kleur, krijgen honger of koopdrang door kleur. Soms roept eenzelfde kleur zelfs tegenstrijdige gevoelens op.

Rood eist aandacht
Een blauw pak geeft je status, een blauwe badkamer is fris en een blauwe reclame voor kattenbakkorrels betekent dat je ze niet ruikt na gebruik. Zo is zwart aan de ene kant chique en aan de andere kant duister, sexy of gothic. Bruin is gezellig, vertrouwd maar ook ouderwets. Rood is een signaalkleur, die schreeuwt dat er iets aan de hand is. Rood eist aandacht, maar is ook de kleur van de liefde. Groen is gezond. Elk maatschappelijk verantwoord product presenteert zichzelf dus in het groen. Daarentegen is groen ook de kleur van de Hulk, monsters en gif.

Associaties
Kleuren kunnen van alles uitstralen: kleuren zijn lief, romantisch, hysterisch, strak, hoog-modisch, goedkoop, duur, vrouwelijk of mannelijk. Kortom, kleuren hebben allemaal hun betekenis. Als consument laat je je beïnvloeden door kleur. Je bent je er misschien helemaal niet van bewust dat je keuzes maakt op basis van jouw cultuur en jouw associaties bij een kleur. En dat begint ’s ochtends, direct na het opstaan: je humeur bepaalt welke kleur je die dag aantrekt.

Kleur bepaalt
Zonder dat je het je realiseert, neem je ook als consument heel veel beslissingen op basis van kleur, voordat je iets koopt. Kleur doet je in de stad besluiten welke zaak je ingaat, iedere extra gebruikte kleur bij de entree van een zaak werkt letterlijk drempelverhogend. Kleur bepaalt waar je direct heenloopt in de winkel, of je meteen weer naar buiten vlucht, wie je mag helpen, of je gaat passen, etc. Als je veel geld hebt en je wilt dat laten zien aan de buitenwereld, dan kun je een hele dure auto aanschaffen. Een zakenauto zal dan hoogstwaarschijnlijk een auto zijn in het zwart of grijs of een andere cultureel gerespecteerde kleur. Anders word je niet serieus genomen en dat is nu juist wel de bedoeling! Maar het kan natuurlijk ook een ‘Ferrari-rode’ Ferrari zijn! Want sportauto’s mogen weer wel felgekleurd zijn.

Betekenis
De mode verandert continue: een doorlopend proces waarbij er natuurlijk telkens weer teruggekeken wordt en tegelijkertijd vooruit. Ook de betekenissen van kleur wijzigen voortdurend. Heel wat jaren geleden was je vernieuwend bezig als je een outfit aantrok in de kleurencombinatie roze met rood. Die combinatie kon niet, die vloekte.

Cultuur
De betekenis van kleur heeft ook met cultuur te maken. Sommige artikelen zijn vernieuwend, staan bovenaan op de modeladder. En tegelijkertijd zijn ze enigszins cultuuraanvallend. Neem bijvoorbeeld de kleur roze voor mannen. Roze was een kleur voor homo’s. De ‘echte’ man droeg geen roze. Stel je voor zeg! Maar ja, een aantal jaren geleden verschenen er op de catwalk ineens toch heren in roze. Metromannen. Heel vernieuwend, maar natuurlijk niet meteen cultureel geaccepteerd. Nu zijn we inmiddels een aantal jaren verder en roze is toch vrij aardig doorgedrongen tot elk niveau van de bevolking. De mode kan nu doen wat ze wil met de kleur roze, de cultuurverandering zorgt ervoor dat we gewoon roze kunnen dragen.

Die cultuur doet veel meer met kleur. In Nederland rouwen we in het zwart en trouwen we in het wit. In China trouwen ze in het rood en rouwen ze in het wit. Deze culturele gebeurtenissen worden natuurlijk steeds vrijer geïnterpreteerd. Trouwen in het wit komt nog uit de tijd dat je als maagd trouwde. En wit staat voor maagdelijkheid. Er zijn nog maar weinig mensen die trouwen als maagd en daarom wordt er langzaamaan ook steeds meer in andere kleuren getrouwd.

Ken je kleur
Wij vakmensen moeten de betekenissen van kleur kennen. Het zou vervelend zijn als wij met kleuren in beeldreclame iets anders communiceren dan we zouden willen. Beeldreclames zijn niet alleen advertenties die mensen moeten lokken, maar ook je logo, je winkelgevel, je beeldmerk en je website. Ja ja, want je kleuren moeten ook nog ‘websafe’ zijn!

De moraal: let goed op de kleuren die je gebruikt. Zorg ervoor dat er geen ruis ontstaat tussen wat je wilt uitstralen en wat je kleuren en je beeldmerk communiceren. Let op het acceptatieniveau van je doelgroep. Conservatieve mensen willen andere kleuren dan dynamische of creatieve mensen. En bedenk dat kleuren niet kunnen vloeken. En trouwens: vloeken is aangeleerd, wordt geen naprater!