Beeld: L ‘Estrop
Tekst: Misha Margarittha

Er zijn mensen die het liefst in ondergoed of helemaal naakt tussen de lakens kruipen, maar veel volwassen Nederlanders (49 procent van de vrouwen en 37 procent van de mannen) trekken een pyjama aan. Wat ze aantrekken, verschilt van oude T-shirts en leggings tot luxe pakken die ook voor outerwear kunnen doorgaan. Maar waar komt de pyjama zoals we hem nu kennen vandaan?

Beenbedekking

De warmhoudende nachtoutfit is verweven met het koloniale verleden van Groot-Brittannië. In de achttiende eeuw claimden de Britten een nieuw land te hebben ontdekt, India. Daar maakten ze kennis met de cultuur, met specerijen en met de ‘pae jama’, Hindi voor: beenbedekking. Hiermee werd een losvallende broek bedoeld, die op de heupen aangetrokken werd met een trekkoord. Daaroverheen werd een lange tuniek gedragen. Britse mannen brachten het mee naar hun thuisland en verkozen het tweedelige pak gemaakt van zijde of wol boven hun nachtshirt. Al snel werd de ‘pae jama’ als highbrow beschouwd, vooral omdat het uit een ver oord afkomstig was.

Rond 1920 trokken ook vrouwen – letterlijk én figuurlijk – de broek aan. De katalysator van die modieuze verandering was modeontwerper Gabrielle ‘Coco’ Chanel, die met haar ontwerp elegantie en comfort samenbracht in baggy pyjamastijl-broeken met daarop een losvallende blouse of mouwloze top als vervanger voor de vormloze nachtjapon. Met de diverse patronen, kanten afwerkingen en getailleerde tops werd de nachtkleding ook overdag en buitenshuis geaccepteerde lichaamsbedekking.

New romantics

Door de jaren heen heeft het pyjamapak een aantal upgrades gekregen; zowel in kleur en stijl als in materiaal en pasvorm. En in de jaren zeventig en tachtig wist het zelfs een Britse subcultuur te beïnvloeden: de ‘New Romantic’. De underground subcultuur werd gekenmerkt door excentrieke mode die deels een ode bracht aan het victoriaanse tijdperk. Ruches, kant en doorschijnende stoffen als chiffon en organza benadrukten het dromerige karakter van de pyjama. Niet zo gek, want de subcultuur was een beweging tegen het harde en rebelse van de punk.

Exponentiële groei

Onder de noemer sleepwear vallen kledingstukken als nachtjaponnen, babydolls, nachthemden, pyjama’s, shorts en ondergoed, die erop gericht zijn de drager ’s nachts het ultieme comfort te bieden. Het is een markt die exponentieel aan het groeien is. De top drie grootste markten voor sleepwear zijn Noord-Amerika, Europa en Azië, zo bleek uit een marktonderzoek van 360 Research Reports uit 2022. Naar verwachting zal de markt in 2028 gewaardeerd worden op 22 miljoen Amerikaanse dollar, terwijl die in 2020 nog gewaardeerd werd op 10,6 miljoen dollar.

Catwalk

Sinds de pyjama in het Westen is geïntroduceerd, heeft die zijn veelzijdige karakter steeds opnieuw bevestigd. Met dank aan beroemdheden die nachtkleding op de rode loper dragen, denk aan Jennifer Lopez, Zendaya en Margot Robbie, en modehuizen die sleepwear op de catwalk laten zien. Pyjama’s zijn niet meer exclusief verbonden aan de ruimte binnen de vier muren van de slaapkamer, maar kunnen nu ook buitenshuis gedragen worden. ‘Luxe pyjamas and lingerie turned party-perfect outfits’, schrijft het Nederlandse merk Love Stories op de website. Slipdresses worden omgetoverd tot de main character van een outfit door ze te combineren met oversized blazers, uitgesproken accessoires en een paar stevige stappers. Merken die hier al slim op hebben ingespeeld, zijn onder andere Sleeper, Tekla, La Perla, Kiki de Montparnasse, The Frankie Shop, Arket, Lunya en ‘onze eigen’ Love Stories en Anna + Nina.